جامعه‌شناسی (Sociology For Dummies)
Sociology For Dummies
این کتاب به زبانی ساده، جامعه‌شناسی را به عنوان یک علم و روش تفکر برای شناخت عمیق‌تر جامعه معرفی می‌کند و به کاربرد آن در زندگی روزمره می‌پردازد.
توضیحات
کتاب «جامعه‌شناسی» از سری کتاب‌های «For Dummies» به تعبیر نویسندۀ کتاب، جی گبلر، کتابیست برای آشنایی خوانندگان با یکی از بزرگ‌ترین و لذت‌بخش‌ترین رشته‌های علمی، یعنی جامعه‌شناسی. گبلر در این کتاب علاوه بر آنکه می‌خواهد جامعه‌شناسی را به‌مانند دانشی علمی به خوانندگان معرفی کند، هدف مهم‌تری را نیز دنبال می‌کند که شناساندن جامعه‌شناسی مانند روشی برای تأمل و تفکر دربارۀ جهان اجتماعی بشر به مخاطبان کتاب است. به عقیدۀ او اگر این کتاب بتواند تنها کنجکاوی مخاطب را نسبت به بعد خاصی از جامعه برانگیزد، کار بزرگی انجام داده است و در این راستا در سرتاسر کتاب، آنچه را که نگاه جامعه‌شناسانه به جهان را منحصربه‌فرد ساخته، برجسته می‌کند. کتاب حاضر چنانچه در مقدمۀ آن آمده، هم کتابی مناسب برای کسانیست که قصد مطالعۀ علمی جامعه-شناسی را دارند و هم کتابی مفید برای هر فرد دیگریست که می‌خواهد شناخت بهتری از جایگاه خود در نظام اجتماعی، اعم از خانواده و محله، تا کسب‌وکار و جامعۀ بزرگ‌تر به‌دست آورد. کتاب حاضر به‌گونه‌ای طراحی شده است که خواننده از پرسش‌های فراگیرتر دربارۀ جامعه‌شناسی (مانند جامعه‌شناسی چیست؟ جامعه‌شناس کیست و چه کار می‌کند؟) به پرسش‌های خردتر (مانند جامعه‌شناسان چگونه فرهنگ و فرایند اجتماعی شدن انسان را مورد مطالعه قرار می‌دهند؟) و از آنجا به کاربرد اندیشه‌های جامعه‌شناسی و کاربست آن در زندگی روزمره برسد. کتاب «جامعه-شناسی» مانند دیگر کتاب‌های مجموعۀ «For Dummies» دارای نثری ساده است که امکان فهم آسان مطالب را فراهم می‌آورد.
جی گبلر نویسنده، سردبیر و استاد رشته‌های جامعه‌شناسی، روان‌شناسی و آموزش در کالج راسموسن است. او دارای مدرک کارشناسی ارشد و دکترای جامعه‌شناسی از دانشگاه هاروارد و از نویسندگان چندین عنوان پژوهشی مانند کتاب «بازسازی دانشگاه» است. کتاب «جامعه‌شناسی» نخستین بار در سال 1391 با ترجمۀ مهدی شفقتی به فارسی برگردانده و منتشر شد و سال 1395 به چاپ دوم رسید. گبلر کتاب حاضر را از دیدگاه اول شخص نوشته است و گاه از زندگی و تاریخچۀ فردی خود سخن می‌گوید. او دراین‌باره توضیح می‌دهد که با وجود آنکه جامعه‌شناسی علمی عینی‌نگر است، اما هر جامعه‌شناس یک انسان است با علایق و تجارب منحصربه‌فرد و امیدوار است شرح این تجربیات و ارتباط آن‌ها با مفاهیم جامعه‌شناختی، مخاطب را در راستای برقراری ارتباطی مشابه میان این مفاهیم با زندگی شخصی‌اش یاری رساند. کتاب حاضر به گونه‌ای نوشته شده که می‌توان هر بخش را جدای از سایر بخش‌ها مطالعه کرد، اما به توصیۀ نویسنده اگر اطمینان دارید که کتاب را به‌طور کامل خواهید خواند، بهترین روش آن است که از ابتدا تا انتهای آن را مطالعه کنید.
کتاب «جامعه‌شناسی» از شش بخش و مجموعاً نوزده فصل تشکیل شده است. بخش اول با نام «اصول و مبانی» از چیستی‌ها، کیستی‌ها و چگونگی‌های جامعه‌شناسی سخن می‌گوید؛ برای مثال توضیح اینکه جامعه‌شناسی چیست، از کجا سرچشمه می‌گیرد، چگونه به کار گرفته می‌شود و... . در بخش دوم، «با دید جامعه‌شناسی به جامعه نگریستن»، تلاش می‌شود به برخی اصول بنیادین جامعه‌شناختی پرداخته شود؛ مثلاً اینکه جامعه‌شناسان چه درکی از فرهنگ دارند، اهمیت شبکه‌های اجتماعی چیست و رابطۀ خرده‌فرهنگ‌ها با فرهنگ کلان چگونه است. بخش سه با نام «برابری و نابرابری در دنیای متکثر ما»، به بررسی تمامی اشکال بحث دربارۀ نابرابری مانند توضیح سلسله‌مراتب اجتماعی و مرزبندی‌های گروه‌های اجتماعی اختصاص دارد. بخش چهار که «اینک همه در کنار هم: تحلیل تفصیلی نهادهای اجتماعی» نام دارد، توضیح می‌دهد دانش جامعه‌شناسی دربارۀ اهداف ایجادکنندۀ نهادها و نتایج آن‌ها چه می‌اندیشد. در پایان این بخش نیز به زندگی شهری پرداخته می‌شود. نویسنده در بخش پنجم، «جامعه‌شناسی و زندگی شما»، در ابتدا به توضیح اندیشۀ جامعه‌شناسان دربارۀ مراحل مختلف زندگی فرد می‌پردازد و سپس بررسی می‌کند که جامعه‌شناسی دربارۀ زندگی در آینده چه حرفی برای گفتن دارد. بخش شش، «بخش ده‌تایی‌ها»، سه فصل دارد که در هریک به موضوع خاصی پرداخته می‌شود: کتاب‌های جالب و خواندنی‌ای که دربارۀ جامعه‌شناسی وجود دارند، چگونگی استفاده از جامعه‌شناسی در زندگی روزمره و «ده افسانۀ رایج دربارۀ جامعه که علم جامعه‌شناسی بی‌اساس بودنشان را به اثبات رسانده است.»
نویسنده در مقدمۀ کتاب، دربارۀ جذابیت و در عین حال پیچیدگی جامعه‌شناسی چنین می‌نویسند: «آنچه جامعه‌شناسی را اینقدر زیبا و جذاب و چالش‌برانگیز می‌سازد، موضوع مورد مطالعۀ این علم یعنی جهان اجتماعی است. جامعۀ بشری بسیار بزرگ و پیچیده است: پرسش‌های جامعه‌شناسی را می‌توان پاسخ گفت، اما معمولاً «هیچ» پاسخ آسانی برای آن‌ها وجود ندارد. علاوه بر چالش پاسخ‌گویی به پرسش‌های جامعه‌شناسی، چالش «طرح» چنین پرسش‌هایی نیز وجود دارد؛ یعنی تأمل دربارۀ جامعه مانند یک موضوع علمی و عینی، پدربزرگ شما و وزیر کابینه و جوانی که در کافی‌شاپ محله کار می‌کند، شاید هیچ اطلاعی از نحوۀ پیوند اتم‌ها با هم نداشته باشند، اما به یقین همین افراد همگی دربارۀ نحوۀ سازمان‌دهی و مدیریت جامعه عقاید خاص خود را دارند. مطالعۀ علمی دربارۀ جامعه بدان معناست که -موقتاً- افکار و مواضع عقیدتی خود را دربارۀ اینکه جامعه باید چگونه عمل کند، کنار بگذاریم. پس از آنکه باید و نبایدها را کنار گذاشتید، می‌توانید به واقعیت‌های شگفت‌انگیزی دربارۀ جهان اجتماعی بشر پی ببرید. دستاوردهای جامعه‌شناسان از دستاوردهای عظیم نوع بشر به شمار می‌آیند، زیرا در جامعه‌شناسی افراد مختلف از هر قشری گرد هم می‌آیند تا جامعه را به شکل عینی بشناسند تا شاید در درازمدت بتوان جامعه را طوری تنظیم کرد که برای همه بهتر عمل کند. صرف‌نظر از اینکه چگونه سر از جامعه‌شناسی درآورده‌اید، امیدوارم کتاب حاضر موجب شود نه‌تنها احترام بیشتری نسبت به جامعه‌شناسان که روپوش آزمایشگاهی بر تن می‌کنند (بله، بعضی از آن‌ها واقعاً چنین می‌کنند) بلکه نسبت به کل نژاد بشر پیدا کنید، یعنی اولین تیره‌ای از جانداران کرۀ زمین که توانسته خود را مورد تحلیل آگاهانه قرار دهد.»
جی گبلر نویسنده، سردبیر و استاد رشته‌های جامعه‌شناسی، روان‌شناسی و آموزش در کالج راسموسن است. او دارای مدرک کارشناسی ارشد و دکترای جامعه‌شناسی از دانشگاه هاروارد و از نویسندگان چندین عنوان پژوهشی مانند کتاب «بازسازی دانشگاه» است. کتاب «جامعه‌شناسی» نخستین بار در سال 1391 با ترجمۀ مهدی شفقتی به فارسی برگردانده و منتشر شد و سال 1395 به چاپ دوم رسید. گبلر کتاب حاضر را از دیدگاه اول شخص نوشته است و گاه از زندگی و تاریخچۀ فردی خود سخن می‌گوید. او دراین‌باره توضیح می‌دهد که با وجود آنکه جامعه‌شناسی علمی عینی‌نگر است، اما هر جامعه‌شناس یک انسان است با علایق و تجارب منحصربه‌فرد و امیدوار است شرح این تجربیات و ارتباط آن‌ها با مفاهیم جامعه‌شناختی، مخاطب را در راستای برقراری ارتباطی مشابه میان این مفاهیم با زندگی شخصی‌اش یاری رساند. کتاب حاضر به گونه‌ای نوشته شده که می‌توان هر بخش را جدای از سایر بخش‌ها مطالعه کرد، اما به توصیۀ نویسنده اگر اطمینان دارید که کتاب را به‌طور کامل خواهید خواند، بهترین روش آن است که از ابتدا تا انتهای آن را مطالعه کنید.
کتاب «جامعه‌شناسی» از شش بخش و مجموعاً نوزده فصل تشکیل شده است. بخش اول با نام «اصول و مبانی» از چیستی‌ها، کیستی‌ها و چگونگی‌های جامعه‌شناسی سخن می‌گوید؛ برای مثال توضیح اینکه جامعه‌شناسی چیست، از کجا سرچشمه می‌گیرد، چگونه به کار گرفته می‌شود و... . در بخش دوم، «با دید جامعه‌شناسی به جامعه نگریستن»، تلاش می‌شود به برخی اصول بنیادین جامعه‌شناختی پرداخته شود؛ مثلاً اینکه جامعه‌شناسان چه درکی از فرهنگ دارند، اهمیت شبکه‌های اجتماعی چیست و رابطۀ خرده‌فرهنگ‌ها با فرهنگ کلان چگونه است. بخش سه با نام «برابری و نابرابری در دنیای متکثر ما»، به بررسی تمامی اشکال بحث دربارۀ نابرابری مانند توضیح سلسله‌مراتب اجتماعی و مرزبندی‌های گروه‌های اجتماعی اختصاص دارد. بخش چهار که «اینک همه در کنار هم: تحلیل تفصیلی نهادهای اجتماعی» نام دارد، توضیح می‌دهد دانش جامعه‌شناسی دربارۀ اهداف ایجادکنندۀ نهادها و نتایج آن‌ها چه می‌اندیشد. در پایان این بخش نیز به زندگی شهری پرداخته می‌شود. نویسنده در بخش پنجم، «جامعه‌شناسی و زندگی شما»، در ابتدا به توضیح اندیشۀ جامعه‌شناسان دربارۀ مراحل مختلف زندگی فرد می‌پردازد و سپس بررسی می‌کند که جامعه‌شناسی دربارۀ زندگی در آینده چه حرفی برای گفتن دارد. بخش شش، «بخش ده‌تایی‌ها»، سه فصل دارد که در هریک به موضوع خاصی پرداخته می‌شود: کتاب‌های جالب و خواندنی‌ای که دربارۀ جامعه‌شناسی وجود دارند، چگونگی استفاده از جامعه‌شناسی در زندگی روزمره و «ده افسانۀ رایج دربارۀ جامعه که علم جامعه‌شناسی بی‌اساس بودنشان را به اثبات رسانده است.»
نویسنده در مقدمۀ کتاب، دربارۀ جذابیت و در عین حال پیچیدگی جامعه‌شناسی چنین می‌نویسند: «آنچه جامعه‌شناسی را اینقدر زیبا و جذاب و چالش‌برانگیز می‌سازد، موضوع مورد مطالعۀ این علم یعنی جهان اجتماعی است. جامعۀ بشری بسیار بزرگ و پیچیده است: پرسش‌های جامعه‌شناسی را می‌توان پاسخ گفت، اما معمولاً «هیچ» پاسخ آسانی برای آن‌ها وجود ندارد. علاوه بر چالش پاسخ‌گویی به پرسش‌های جامعه‌شناسی، چالش «طرح» چنین پرسش‌هایی نیز وجود دارد؛ یعنی تأمل دربارۀ جامعه مانند یک موضوع علمی و عینی، پدربزرگ شما و وزیر کابینه و جوانی که در کافی‌شاپ محله کار می‌کند، شاید هیچ اطلاعی از نحوۀ پیوند اتم‌ها با هم نداشته باشند، اما به یقین همین افراد همگی دربارۀ نحوۀ سازمان‌دهی و مدیریت جامعه عقاید خاص خود را دارند. مطالعۀ علمی دربارۀ جامعه بدان معناست که -موقتاً- افکار و مواضع عقیدتی خود را دربارۀ اینکه جامعه باید چگونه عمل کند، کنار بگذاریم. پس از آنکه باید و نبایدها را کنار گذاشتید، می‌توانید به واقعیت‌های شگفت‌انگیزی دربارۀ جهان اجتماعی بشر پی ببرید. دستاوردهای جامعه‌شناسان از دستاوردهای عظیم نوع بشر به شمار می‌آیند، زیرا در جامعه‌شناسی افراد مختلف از هر قشری گرد هم می‌آیند تا جامعه را به شکل عینی بشناسند تا شاید در درازمدت بتوان جامعه را طوری تنظیم کرد که برای همه بهتر عمل کند. صرف‌نظر از اینکه چگونه سر از جامعه‌شناسی درآورده‌اید، امیدوارم کتاب حاضر موجب شود نه‌تنها احترام بیشتری نسبت به جامعه‌شناسان که روپوش آزمایشگاهی بر تن می‌کنند (بله، بعضی از آن‌ها واقعاً چنین می‌کنند) بلکه نسبت به کل نژاد بشر پیدا کنید، یعنی اولین تیره‌ای از جانداران کرۀ زمین که توانسته خود را مورد تحلیل آگاهانه قرار دهد.»
-
نگاهی به رشته
-
منابع
- کتاب
- مجله
- پروژه پژوهشی
نهادها
برنامه درسی
چندرسانه ای