پژوهشگاه علوم‌انسانی و مطالعات اجتماعی – جهاد دانشگاهی

معاونت پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی در سال 1374، در پاسخ به نیازهای روزافزون کشور به تحقیقات برنامه‌ریزی شده و هدفمند در حوزه علوم انسانی و اجتماعی، اقدام به تاسیس پژوهشکده علوم‌انسانی و  اجتماعی کرد. با گسترش فعالیت‌ها و ارتقای سطح کیفی پژوهش‌ها، این پژوهشکده در سال 1386 به پژوهشگاه علوم‌انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی ارتقا یافت.

این پژوهشگاه با برخورداری از 4 پژوهشکده، 13 گروه پژوهشی و 6 مرکز خدمات تخصصی، به عنوان یکی از قطب‌های پژوهشی در ایران شناخته می‌شود. از بدو تاسیس تاکنون، بیش از 250 عنوان طرح پژوهشی را برای سازمان‌های علمی، پژوهشی و اجرایی مختلف به انجام رسانده است.

علاوه بر انجام طرح‌های پژوهشی به سفارش سازمان‌ها و نهادهای دولتی و غیر دولتی، پژوهشگاه در حال حاضر تمرکز خود را بر روی حوزه‌های تخصصی هویت، جوانان و مناسبات نسلی، رقابت‌پذیری، بافت‌های فرسوده شهری، ادبیات داستانی، انسان‌شناسی اسلامی و ... معطوف کرده است. در راستای ماموریت خود در زمینه تبادل و ترویج دانش، پژوهشگاه تاکنون بیش از 163 همایش، کارگاه تخصصی، دوره آموزشی و نشست علمی برگزار کرده است. از جمله این همایش‌ها می‌توان به «همایش بین‌المللی پیامبر اعظم (ص) و برنامه‌های درسی»، «همایش ملی آسیب شناسی تربیت دینی»، «همایش ملی جوانان و هویت ایرانی: همسازی عناصر دینی و ملی»، «همایش ملی مدیریت پسماند شهری و روستایی» و «همایش ملی تلفن همراه هوشمند و سبک زندگی» اشاره کرد.

پژوهشگاه علوم‌انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی با اتکا به سابقه خود در انجام تحقیقات علمی، برگزاری همایش‌ها و انتشار مقالات، به عنوان مرجعی شناخته شده در حوزه علوم انسانی و اجتماعی در ایران تلقی می‌شود.  مقالات چاپ شده توسط اعضای هیات علمی پژوهشگاه تاکنون در حدود 553 مورد در نشریات علمی - پژوهشی، علمی -ترویجی و یا سایر نشریات است. علاوه بر این حدود 67 عنوان کتاب در پژوهشگاه چاپ و منتشر شده است.

پژوهشگاه علوم‌انسانی و مطالعات اجتماعی به تناسب گروه‌های پژوهشی خود در زمینه‌های تخصصی گروه‌ها توانمندی انجام طرح‌های کاربردی و بنیادی را دارا می‌باشد طرح‌های پژوهشی در پژوهشگاه به‌طورکلی به دو صورت اجرا می‌شود.

انجام طرح در قالب شبکه برنامه گروه‌ها که محل تأمین اعتبار آنها جهاد دانشگاهی است و موضوعات آن جزء شبکه برنامه گروه‌های پژوهشی است که پس از تصویب شورای علمی گروه، شورای علمی پژوهشگاه علوم‌انسانی و مطالعات اجتماعی و شورای بررسی نهایی طرح‌ها در جهاد دانشگاهی قابل اجرا است.

فعالیت‌های مهم این پژوهشگاه عبارتند از طراحی و اجرای شبکه‌برنامه‌های تخصصی برای گروه‌های پژوهشی در زمینه  مسایل و اولویت‌های انسانی و اجتماعی کشور، تعریف و اجرای طرح‌های پژوهشی کلان و ملی برای دستگاه‌های حاکمیتی و مدیریتی، اجرای طرح‌های پژوهشی در حوزه آسیب‌های اجتماعی کشور، انتشار نتایج پژوهش‌ها در بستر تولید دانش

پژوهشکده علوم اجتماعی دارای چهار گروه پژوهشی فعال می‌باشد. گروه‌های پژوهشی پژوهشکده علوم اجتماعی عبارت است از:

گروه پژوهشی مطالعات خانواده، گروه پژوهشی روان‌شناسی اجتماعی، گروه پژوهشی جامعه‌شناسی، اولین شبکه برنامه گروه پژوهشی جامعه‏شناسی با موضوع «بررسی و سنجش هویت ایرانیان» تهیه و تدوین شد. این شبکه برنامه در قالب طرح‌های پژوهشی هویت، سرمایه اجتماعی، فرهنگ، مسایل اجتماعی ایران، مشارکت سیاسی و اجتماعی، آسیب‌ها و مسائل اجتماعی ایران، جامعه‌شناسی شهری، ارزیابی تاثیرات اجتماعی و فرهنگی، توسعه فرهنگی و اجتماعی تهیه شده است.

گروه پژوهشی مطالعات جوانان و مناسبات نسلی. برنامه اصلی گروه با عنوان «بررسی تغییرات مناسبات نسلی با تأکید بر سبک زندگی در ایران» در سال ۱۳۹۳ تصویب شده که پژوهش‌های پیش بینی شده این برنامه، حول دو محور اصلی وضعیت موجود تعاملات نسلی و سبک زندگی؛ و آینده پژوهی تعاملات نسلی و سبک زندگی طراحی شده است،