انجمن بین‌المللی جامعه‌شناسی (ISA)

انجمن بین‌المللی جامعه‌شناسی (ISA) یک سازمان غیرانتفاعی است که به فعالیت‌های علمی در زمینه جامعه‌شناسی و علوم اجتماعی می‌پردازد. این انجمن یک نهاد جامعه‌شناسی بین‌المللی است که افراد و نهادهای جامعه‌شناسی در سطح ملی را گرد هم می‌آورد و دارای حدود 4500 عضو فردی و 45 عضو حقوقی از 167 کشور است. تلاش انجمن بر "نمایندگی جامعه‌شناسان در همه جا، صرف نظر از مکتب فکری، رویکردهای علمی یا عقاید ایدئولوژیک آنها" است و هدف آن "پیشبرد دانش جامعه‌شناسی در سراسر جهان" است.

ایده تأسیس ISA ابتکار دپارتمان علوم اجتماعی یونسکو در سال 1948 بوده است. این ابتکار بخشی از یک طرح بزرگ‌تر بود که هدف آن "ترویج پژوهش در زمینه‌های حیاتی برای برقراری نظم جهانی صلح آمیز" که برای این انجمن از طریق اصلاح علوم اجتماعی در جهان و بهبود روابط بین دانشمندان علوم اجتماعی در سراسر جهان ممکن می‌شد. مؤسسه بین‌المللی جامعه‌شناسی (IIS) که در سال 1893 تأسیس شد، فعالیت‌های بسیار محدودی داشت و تصمیم گرفته شد که سازمان جدیدی باید ایجاد شود. به همین منظور در 5 تا 11 سپتامبر 1949 در اسلو کنگره موسسان برگزار شد و نمایندگانی از 21 کشور در آن شرکت کردند. هدف اصلی اعلام شده این سازمان «پیشبرد دانش جامعه‌شناسی در سراسر جهان» از طریق اقداماتی از جمله توسعه «ارتباطات شخصی بین جامعه‌شناسان» در مناطق مختلف و تشویق «انتشار و تبادل اطلاعات بین‌المللی» بود.

در سال 1952 ISA شروع به انتشار یک مجله دانشگاهی به نام جامعه‌شناسی کنونی (Current Sociology) کرد. در سال 1971، خبرنامه رسمی، ISA Bulletin منتشر شد. در سال 1986 مجله دو ماه‌نامه بین‌المللی جامعه‌شناسی را راه‌اندازی کرد، مجله‌ای که سالانه شش بار منتشر می‌شود. مجموعه کتاب‌های "مطالعه کتب بین‌المللی جامعه‌شناسی" که انتشارات Sage منتشر می‌کند و کتب راهنمای ISA و همچنین منشور اخلاقی که خود انجمن آن را منتشر کرده است از دیگر منابع طبع شده انجمن است.

ISA کمیته‌های پژوهشی را شامل می‌شود که نمایندگان این کمیته‌ها شورای پژوهشی را تشکیل می‌دهند. هر چهار سال یک‌بار شوراهای انجمن‌های ملی و شورای پژوهشی، رئیس و سایر مقامات انجمن را انتخاب می‌کنند.

فعالیت‌های علمی ISA زیر نظر کمیته‌های پژوهشی انجام می‌شود که جامعه‌شناسان علاقه‌مند به زیرشاخه‌ها یا موضوعات مشابه در جامعه‌شناسی را در هر یک از این کمینه‌ها گرد هم می‌آورد. در  ISA در کمیته‌های پژوهشی، گروه‌های پژوهشی و گروه‌های موضوع محور فعالیت‌های علمی به‌صورت  غیرمتمرکز در حال انجام است که هر کدام با یک تخصص شناخته شده در جامعه‌شناسی سروکار دارند. این گروه‌ها اساتید و پژوهشگررانی را که مایل به پیگیری پژوهش‌های تطبیقی فراملی هستند گرد هم می‌آورند و و از طریق آن شبکه‌های علمی پژوهشی، گردهمایی‌های فکری و تبادل علمی را شکل می‌دهند.

دستاوردهای قابل توجه انجمن گرد هم آوردن جامعه‌شناسان از سرتاسر جهان اسست تا در پروژه‌های پژوهشی همکاری کرده و دانش و تخصص‌هایشان را به اشتراک گذاشته و تفاهم بین فرهنگی را تقویت کنند. انجمن برای حمایت از پژوهشگران جوان و تازه‌کار، برنامه‌ها و ابتکارات مختلفی از جمله برنامه‌های هدایتگری، کمک‌های مالی، بورسیه‌ها و جوایز را ارائه می‌دهد.

ISA خود را متعهد به ترویج عدالت اجتماعی و پرداختن به مسائل کلیدی اجتماعی از طریق پژوهش‌های جامعه‌شناختی می‌داند که برای افزایش آگاهی در مورد مشکلات اجتماعی مهم مانند نابرابری، تبعیض، فقر و تخریب محیط‌زیست فعالیت کرده و جامعه‌شناسان را تشویق می‌کند تا در کار خود با این مسائل درگیر شوند.

اولین کنفرانس ISA برای سال 1950 برگزار شد و از سال 1962، کنگره جهانی ISA (ISA World Congresses) هر چهار سال در کشورهای مختلف برگزار می‌شود. برنامه انجمن و تعداد شرکت‌کنندگان در کنگره‌ها از زمان برگزاری اولین کنگره در زوریخ سوئیس (1950) با حدود 150 شرکت‌کننده، به‌سرعت رشد کرد. این کنگره در سال 1994 در بیله فلد، آلمان با حضور 3678 شرکت‌کننده برگزار شد.

گردهمایی جامعه‌شناسی انجمن (ISA Forums) نیز از سال 2008 تقریباً هر چهارسال یکیار برگزار می‌شود، ایده تشکیل این گردهمایی بازتعریف و ترکیب دو رویداد سنتی با نام‌های کنفرانس شورای پژوهشی و کنفرانس‌های موقت کمیته‌های پژوهشی بوده است.

جایزه ISA برای تعالی در تحقیق و عمل (ISA Award for Excellence in Research and Practice) در سال 2013 برای اولین‌بار اعطا شد. این جایزه به فردی که دانش و عملکرد جامعه‌شناسی را از طریق کمک‌های برجسته به این رشته، حرفه و ISA ارتقا و ارتقا دهد. این جایزه هر چهار سال یکبار در کنگره جهانی انجمن بین‌المللی جامعه‌شناسی در مراسم ویژه جوایز ISA اهدا می‌شود. امانوئل والرشتاین اولین دریافت کننده این جایزه در کنگره جهانی جامعه‌شناسی ISA، یوکوهاما، ژاپن، 2014 بود.

جایزه بنیاد ماتی دوگان (Foundation Mattei Dogan Award)